Coface Barometer Q1 2021: VS leidt het wereldwijde herstel, opkomende economieën blijven achter

Meer dan een jaar na het begin van de pandemie zijn de mondiale economische trends ongelijk als gevolg van de aanhoudende onzekerheid over de verspreiding van COVID-19. De versnelling van het vaccinatieproces, alsook de doeltreffendheid ervan, zijn de sleutel tot een economisch herstel. In deze context zijn de vooruitzichten voor een terugkeer naar een normale situatie zowel ongelijk als onzeker in de verschillende sectoren van activiteit en geografie.

Zoals in de barometer wordt aangegeven, gaat Coface ervan uit dat het economisch herstel vanaf de zomer van 2021 op gang zal komen, wanneer een voldoende groot deel van de bevolking in de Verenigde Staten en Europa gevaccineerd zal zijn. Het risico bestaat echter dat de uitrol van de vaccins vertraging oploopt, met name door leveringsbeperkingen voor fabrikanten als gevolg van tekorten aan bepaalde componenten en exportbeperkingen.

Niettemin is de wereldwijde groeiprognose van Coface met een half punt naar boven bijgesteld (+5,1% voor 2021), dankzij een sterker dan verwachte groei in de Verenigde Staten. In deze gunstigere macro-economische vooruitzichten verhoogt Coface de vooruitzichten voor 35 activiteitssectoren tegenover slechts 3 verlagingen.

Naast de Verenigde Staten zullen verschillende andere sectoren van de wereldeconomie - de industrie en de wereldhandel - tegen de zomer waarschijnlijk opnieuw het activiteitsniveau van voor de crisis bereiken. Andere sectoren blijven echter achter, met name in de dienstensector en dan vooral in de sectoren die fysiek contact met klanten met zich meebrengen, alsook in de Europese economieën. Ten slotte wordt het herstel in sommige grote opkomende economieën ook afgeremd door de stijgende inflatie, die de centrale banken ertoe dwingt hun monetair beleid aan te scherpen.

AMERIKAANSE ECONOMIE GAAT IN "HOGE DRUK"-MODUS

Sinds begin 2021 helt de verrassingsbalans over naar de positieve kant, ondanks de vele gezondheidsonzekerheden.

De verwachte groeikloof tussen de eurozone en de Verenigde Staten is gebruikelijk, vooral in een herstelfase. Dit is ten dele toe te schrijven aan de zwakkere automatische stabilisatoren in de VS, die de aanpassingen van de werkgelegenheid en het inkomen bespoedigen.

Maar deze keer zijn de redenen voor de groeikloof tussen de VS en de VS anders: minder restrictieve mobiliteitsbeperkingen dan in de eurozone, zowel in 2020 als begin 2021, en een snellere inzet van vaccins.
 
Verschillen in economisch beleid kunnen ook de outperformance van de VS verklaren. De Amerikaanse Federal Reserve (Fed) heeft de omvang van haar balans vergroot. Haar programma voor de aankoop van activa is in 2020 met ongeveer 13% van het bbp gestegen, tegen 9% voor de Europese Centrale Bank (ECB). Ten slotte, en dat is het belangrijkste, zal de grotere begrotingssteun de Amerikaanse economie in staat stellen sneller terug te keren naar het bbp-niveau van voor de crisis.

Het nieuwe Amerikaanse steunplan, dat in maart 2021 wordt goedgekeurd, bedraagt 1,9 biljoen dollar (USD) en brengt de totale budgettaire reactie op de crisis op een bedrag dat gelijk is aan 27% van het Amerikaanse BBP, meer dan in welke andere ontwikkelde economie dan ook. Coface verwacht dat het overheidstekort tot 56 miljard dollar hoger zou kunnen uitvallen dan zonder het stimuleringspakket het geval zou zijn geweest.

Doel van deze strategie is de Amerikaanse economie onder "hoge druk" te zetten, d.w.z. een expansief monetair en fiscaal beleid te voeren dat de terugkeer naar de arbeidsmarkt stimuleert van de minst inzetbare personen (langdurig werklozen of inactieven als gevolg van ontmoediging, laaggeschoolden en categorieën van de bevolking die het slachtoffer zijn van discriminatie bij de aanwerving van personeel).

EUROZONE: BEDRIJFSINSOLVENTIES BLIJVEN VERBORGEN

Het is onwaarschijnlijk dat de eurozone vóór 2022 terugkeert naar het bbp-niveau van vóór de crisis. Als de belangrijkste mobiliteitsbeperkingen tegen het einde van de zomer worden opgeheven, zal dit gepaard gaan met een geleidelijke stopzetting van bedrijfsondersteunende maatregelen, waardoor de werkloosheid zou kunnen toenemen. Bovendien zal de toename van de schuldenlast van ondernemingen - mogelijk gemaakt door leningen met overheidsgarantie - hun investeringscapaciteit waarschijnlijk beperken.

Tot dusver zijn de belangrijkste steunmaatregelen van de overheid die in 2020 ten uitvoer zijn gelegd, nog niet ingetrokken. Ondanks het stabiliserende effect van de overheidssteun is de financiële gezondheid van bedrijven in 2020 aanzienlijk verslechterd, wat normaal gesproken zou moeten leiden tot een toename van het aantal insolventies. Volgens Coface zou het aantal insolventies in 2020 zijn toegenomen met 19% in Spanje, 7% in Italië en 6% in Frankrijk en Duitsland. Coface raamt het aantal verborgen insolventies op 44% van de in 2019 in Frankrijk geregistreerde insolventies, 39% voor Italië, 34% voor Spanje en 21% voor Duitsland.

OPKOMENDE ECONOMIEËN: STIJGENDE INFLATIE DWINGT CENTRALE BANKEN TOT VERKRAPPING MONETAIR BELEID

Volgens de voorspellingen van het Internationaal Monetair Fonds van april 2021 zullen de opkomende economieën meer blijvende schade ondervinden van de huidige crisis dan de volwassen economieën.

In 2024 zal het bbp in de opkomende economieën 4% lager liggen dan zonder de COVID-crisis het geval zou zijn geweest. Voor volwassen economieën zou het verschil slechts 1% bedragen (tegen 10% na de wereldwijde financiële crisis). Er zijn verschillende redenen voor deze verwachte vertraging tussen het herstel van volgroeide en opkomende economieën.

Ten eerste is het vaccinatieproces verder gevorderd in volgroeide landen, ook al liggen sommige opkomende economieën goed op schema, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Chili en, in mindere mate, Turkije en Marokko, waar op 8 april ten minste 10% van de bevolking volledig was gevaccineerd. Maar afgezien van deze enkele gevallen betekent het feit dat de Verenigde Staten en Europa het merendeel van de vaccinaties hebben binnengehaald, dat er minder doses nodig zijn voor andere landen. In de vier belangrijkste productiegebieden van vaccins (China, de Verenigde Staten, West-Europa en India) wordt de verleiding om protectionistische maatregelen te nemen steeds groter. Zo heeft India reeds een tijdelijke stop op de uitvoer van vaccins aangekondigd om voorrang te geven aan de inzet van vaccins in India, waar het aantal gevallen sinds begin maart aanzienlijk is gestegen.

Afgezien van deze onzekerheden worden veel opkomende economieën dubbel getroffen door hun blootstelling aan economische sectoren die het hardst door de crisis zijn getroffen (met name toerisme en vervoer).

Positief is echter dat de stijging van de olie- en landbouwgrondstoffenprijzen goed nieuws is voor economieën die vorig jaar te lijden hadden onder een omgekeerde tendens. Bovendien zouden de positieve vooruitzichten voor de consumptie in de VS de exportvolumes moeten aanwakkeren, vooral bij de producenten van consumptiegoederen.

Aan de andere kant stimuleert de toename van het Amerikaanse begrotingstekort de uitstroom van kapitaal uit de opkomende markten, omdat de opwaartse bijstellingen van de groeivooruitzichten van het Amerikaanse BBP de langetermijnrente in de VS opdrijven, waardoor de kloof met de tegenhangers in de opkomende markten kleiner wordt en de opkomende markten minder aantrekkelijk worden voor financiële beleggers. Dit heeft geleid tot een depreciatie van de valuta's van opkomende landen, met name in Turkije en Brazilië.

Klik hier om het rapport te downloaden: