Coface Barometer Q2 2021: Een wereld met twee snelheden

18 maanden na het begin van de pandemie is de toegang tot vaccinatie nu de belangrijkste factor die het tempo van het dagelijkse leven van de mensen en de wereldeconomie bepaalt. De groeiverwachtingen voor het BBP voor 2021 zijn naar boven bijgesteld (+5,6%), maar dit is vooral het resultaat van positieve verrassingen uit de Verenigde Staten. Deze verbeterde groeivooruitzichten komen tot uiting in de wereldhandel: na een volumedaling met 5% vorig jaar voorspelt Coface voor 2021 een stijging met 11%.
In deze context van groei van de internationale handel profiteren de landen die grondstoffen exporteren van een verbetering van hun ruilvoet. Tegelijkertijd maakt de trage vooruitgang van de vaccinatiecampagnes in de opkomende landen het onwaarschijnlijk dat de groepsimmuniteit in de komende twaalf maanden zal worden bereikt. Dit wijst erop dat de stop-go-processen zullen aanhouden en de binnenlandse vraag in de meeste opkomende economieën zal blijven afremmen.
Tot slot wijst Coface op een toename van het politieke risico in verband met de gezondheidscrisis en de versnelling van de inflatie.

EUROPA EN NOORD-AMERIKA IN 2022: NAAR HET EINDE VAN STOP-GO EN NIEUWE INVESTERINGEN IN INFRASTRUCTUUR

De belangrijkste gezondheidstrends zijn sinds de publicatie van de laatste Barometer door Coface in april in een stroomversnelling geraakt, waarbij het vaccinatieproces in Noord-Amerika en Europa sneller vordert dan in de rest van de wereld. De versnelling van deze vaccinatiecampagnes, in combinatie met de gevolgen van de mobiliteitsbeperkingen in het voorjaar, heeft geleid tot een daling van het aantal nieuwe besmettingen in deze gebieden. Daardoor konden de plaatselijke autoriteiten nog voor de zomer delen van de economie heropenen. Twee risico's maken de voortzetting van deze positieve trend echter onzeker:

• De vertraging van het vaccinatiepercentage, die, indien zij zich in de komende maanden doorzet, het bereiken van de groepsimmuniteit zal vertragen.
• De drempel voor het bereiken van groepsimmuniteit is des te hoger omdat het virus snel tussen mensen wordt overgedragen. Het verschijnen van nieuwe varianten die sneller overdraagbaar zijn, doet echter vrezen voor mogelijke nieuwe besmettingsgolven in de komende maanden.

Als deze twee risico's zich niet voordoen, zouden de Europese en Noord-Amerikaanse economieën tegen het einde van de zomer weer bijna normaal moeten functioneren.
In de groeiprognoses zijn weinig wijzigingen te bespeuren. De opwaartse herziening van de voor 2021 verwachte mondiale groei (+5,6%, +0,5 procentpunt in vergelijking met de laatste Coface Barometer) is grotendeels toe te schrijven aan de Verenigde Staten (+6,5% dit jaar), waarvan de economie sinds vorige zomer gunstig is blijven verrassen. Deze verbeterde groeivooruitzichten worden weerspiegeld in de wereldhandel: het Coface-model geeft voor dit jaar een groei van 11% aan.
Positief is dat de uitvoering van het door Joe Biden aangekondigde infrastructuurplan tal van activiteitensectoren ten goede zal komen als het wordt aangenomen. In Europa zal de in juli 2020 aangekondigde vrijmaking van de stimuleringsfondsen een gedifferentieerd effect hebben op de economieën en meerdere doelen dienen: ondersteuning van de vraag, versnelling van het herstel en bevordering van de ontwikkeling in groeisectoren.
Voor ondernemingen valt echter een stijging van de productiekosten te verwachten: naast een aanhoudend tekort aan bepaalde elektronische componenten heeft dit ook gevolgen voor de vervoerskosten en voor de grondstofprijzen, die naar verwachting hoog zullen blijven.

OPKOMENDE ECONOMIEËN: BINNENLANDSE VRAAG BEPERKT DOOR STOP-GO EN INFLATIE

Sinds begin april is de gezondheidssituatie in verscheidene Latijns-Amerikaanse landen (met name Brazilië en Argentinië) en in India moeilijk gebleven. Ook in verscheidene Aziatische landen (bv. Maleisië, Thailand, Korea en Singapore) is een verdere toename van het aantal besmettingen vastgesteld, waarbij de hoogfrequente mobiliteitsindicatoren wijzen op een geringere economische activiteit in deze gebieden. Ook in Afrika en Rusland is het aantal besmette personen aan het begin van de zomer snel gestegen. De trend is positiever in Midden- en Oost-Europa, het Midden-Oosten en Turkije.
Afgezien van de gezondheidscontext zullen de stijging van de inflatie (+8,1% op jaarbasis in Brazilië, het hoogste peil in 5 jaar) en de daaropvolgende verstrakking van bepaalde monetaire beleidsmaatregelen de omvang van het herstel van de binnenlandse vraag waarschijnlijk beperken. Landen waarvan de grondstoffen voor een groot deel worden ingevoerd, zullen worden gestraft door een aanzienlijke stijging van hun invoerprijzen. Dit is het geval voor China, waarvan de invoer van grondstoffen meer dan 30% van zijn totale aankopen van buitenlandse goederen vertegenwoordigt. Hoewel de consumenteninflatie in China in dit stadium binnen de perken blijft (+1,3% op jaarbasis), pleit de sterke stijging van de producentenprijzen (+9% op jaarbasis, het hoogste peil in 12 jaar) voor een versnelling van de inflatie in de komende maanden.

STERKE TOENAME VAN HET POLITIEKE RISICO IN VERBAND MET DE TOENEMENDE INFLATIE IN DE CONTEXT VAN DE GEZONDHEIDSCRISIS

Inflatierisico's zijn de afgelopen maanden in het nieuws geweest. In deze context blijkt uit de jaarlijkse actualisering van de index van politieke risico's van Coface dat het politieke risico overal ter wereld, en vooral in de opkomende landen, sterk toeneemt. De cijfers wijzen immers op een verslechtering van de levensstandaard en de koopkracht, alsook op een toename van de ongelijkheid die na de crisis van COVID-19 is vastgesteld. In dit stadium leiden deze omstandigheden niet noodzakelijk tot volksopstanden, die beperkt blijven door het vermogen van de mensen om zich te mobiliseren.
In 2020 is de sociale-risico-index op mondiaal niveau sterk gestegen (+5 punten) tot 51% en heeft daarmee het hoogste niveau ooit bereikt. Ondanks de talrijke budgettaire en monetaire steunmaatregelen hebben 140 van de 160 beoordeelde landen hun BBP vorig jaar zien dalen. Tegelijkertijd is het werkloosheidscijfer in 145 van deze 160 landen gestegen. De toename van dit risico is groter in de economieën met hoge inkomens, die een lager initieel risiconiveau hebben. Ondanks deze ontwikkelingen blijven Jemen, Syrië, Irak, Venezuela, Libië, Libanon, Soedan, Iran, Algerije en Saudi-Arabië echter de landen met het hoogste sociale risico.
De conflictindex, de tweede component van de Coface Political Risk Index, wordt berekend op basis van het aantal conflicten, de intensiteit ervan, het aantal slachtoffers en de duur. In 2020 zijn Azerbeidzjan en Ethiopië in deze index gestegen als gevolg van de conflicten die op hun grondgebied zijn waargenomen. Zij worden gevolgd door landen die vechten tegen terrorisme of in burgeroorlog zijn, zoals de Centraal-Afrikaanse Republiek, Soedan en Mali.

Klik hier om de volledige studie te downloaden (alleen beschikbaar in het Engels);