Marokko: Verlenging van betaalperiodes in quasi alle activiteitssectoren

In de laatste editie van de jaarlijkse enquête van Coface wordt het betaalgedrag van 256 bedrijven in verschillende activiteitssectoren geanalyseerd. Het aantal deelnemers is 23% groter dan voor de editie van 2016 en omvat meer exportbedrijven.
• In 2016 vertoonden de betaalachterstanden een verbetering, maar in 2017 zijn deze opnieuw opgelopen.
• Alle sectoren blijken beïnvloed te zijn door aanzienlijke uitbreidingen van de betaalperiodes.
• Het aantal ondernemingen dat te kampen heeft met betaalperiodes langer dan 120 dagen is aanzienlijk gestegen, terwijl het aandeel van de ondernemingen met betaaltermijnen tussen 90 en 120 dagen stabiel blijft.
• De gemiddelde betaalperiode in de eerste helft van 2017 bedroeg 99 dagen, tegenover 82 dagen in 2016 en 66 dagen in 2015.

"Gelet op de opmerkelijke heropleving van de economische activiteit in de eerste helft van 2017 lijken deze langere betaalperiodes paradoxaal. De economische vertraging die in 2016 werd opgetekend, kan hiervoor een gedeeltelijke verklaring vormen. De daling van de groei met bijna drie punten en de krimp van meer dan 10% inzake landbouw-bnp heeft gevolgen voor de bedrijfsactiviteit, die in het eerste kwartaal van 2017 lijken te zijn aangehouden. Het aantal bedrijfsfaillissementen[1] is gedurende dezelfde periode met 15% gestegen over een voortschrijdende periode van één jaar, waarbij een piek werd geregistreerd tussen december 2016 en januari 2017. Dit stemt ook overeen met de periode van toegenomen politieke onzekerheid die verband houdt met het 5 maanden durende machtsvacuüm.
De economische vertraging is evenwel niet de enige mogelijke verklaring. Het gebrek aan liquide activa en de toegang tot de bedrijfsfinanciering zouden ook factoren kunnen zijn die bijdragen aan deze langere betaaltermijnen. Het aantal respondenten waarvan de kasstroomsituatie de afgelopen zes maanden is verslechterd, is toegenomen (43% tegenover 37% in 2016). Ook het aantal bedrijven dat moeilijke kasstroomsituaties rapporteert, neemt toe. Er zijn steeds meer bedrijven die zichzelf beschermen tegen kredietrisico's. Zo heeft 57% een beroep gedaan op professionals, tegenover 43% in 2016", verklaarde Sofia Tozy, econome van Coface verantwoordelijk voor de regio Noord-Afrika.

EEN OPMERKELIJKE VERLENGING VAN DE BETAALPERIODES, VOORAL BINNEN DE BOUW EN DE RETAIL

Bepaalde sectoren, zoals de bouw, kennen traditioneel langere betaalperiodes. In de eerste helft van 2017 lijken de langere betaalperiodes vrijwel alle sectoren te hebben getroffen die geanalyseerd zijn in de enquête. Gemiddeld genomen bedragen deze 105 dagen voor de bouw, 102 dagen voor retail en handel, 98 dagen voor diensten aan ondernemingen en 90 dagen voor landbouwbedrijven. In 2016 bedroegen deze periodes respectievelijk 87, 89, 64 en 63 dagen. Het aandeel van de betaalperiodes van meer dan 120 dagen is aanzienlijk toegenomen tot 45% voor bouwondernemingen (38% in 2016), 46% voor bedrijven uit de retailsector (29% in 2016), 33% voor landbouwbedrijven en 47% voor bedrijven die diensten verlenen aan ondernemingen. De dienstensector (die vertegenwoordigd wordt door diensten aan ondernemingen en andere diensten) is een sector waarin de betaalperiodes over het algemeen korter zijn.

EEN TOENAME VAN HET AANTAL LAATTIJDIGE BETALINGEN VAN 120 DAGEN

In 2016 vertoonde de situatie met betrekking tot laattijdige betalingen een verbetering, maar in 2017 zien we een omgekeerde tendens. Terwijl het aantal respondenten dat te kampen heeft met gemiddelde termijn van 30 tot 60 dagen stabiel is gebleven (28%), neemt het aantal bedrijven met betaaltermijnen van meer dan 120 dagen toe (21,4% voor termijnen tussen 120 en 210 dagen en 5% voor termijnen van meer dan 210 dagen).
Ondanks het verslechteren van betalingen door klanten, hanteert 83% van de ondernemingen geen boetes wegens laattijdige betaling wanneer ze te kampen hebben met wanbetalingen van klanten. 36% geeft er de voorkeur aan om te streven naar een minnelijke schikking, terwijl 30% ervoor kiest om leveringen stop te zetten.
Voor exportbedrijven lijkt het erop dat laattijdige betalingen van overzeese klanten vooral geconcentreerd zijn in Sub-Saharische Afrikaanse landen (27%) en Europa (22%).

BEDRIJVEN VERWACHTEN EEN STABILISERING VAN DE BETAALPERIODES EN EEN VERBETERING VAN HUN ECONOMISCHE OMGEVING TE ZIEN

Ondanks de langere betaalperiodes in de eerste helft van 2017 verwachten bedrijven geen verdere verslechtering. Meer dan de helft van de respondenten hoopt een stabilisering van het betaalgedrag waar te nemen en slechts 25% verwacht een verslechtering. 23,8% voorspelt een verbetering van het aantal laattijdige betalingen en 16% beoogt kortere betaalperiodes. Van de sectoren die een verbetering van de betaalperiodes verwachten, zijn vooral de chemie- en energiesectoren optimistisch, net zoals de bouw- en retailsectoren.
Globaal genomen blijven Marokkaanse bedrijven evenwel pessimistisch wat de evolutie van het bedrijfsklimaat betreft, ondanks de implementatie van een nieuw regelgevend kader rond betaalpraktijken. Ze zijn relatief positief gestemd betreffende de evolutie van de economische toestand voor de komende maanden. Dit wordt aangetoond door het feit dat 30% een verbetering van de economische situatie verwacht, terwijl 42% geen verandering verwacht.
[1] Uit de verschillende enquêtes die door Coface zijn uitgevoerd, zowel in Marokko als in andere landen en regio's (Azië, Polen, Duitsland en de Verenigde Arabische Emiraten) blijkt dat bepaalde activiteitssectoren, gelet op beperkingen die specifiek zijn aan de aard van de sector of het type product, over het algemeen langere betaalperiodes kennen (bouwsector), terwijl andere relatief korte betaalperiodes hebben (dienstensector).