Opkomend Azië: Coface waarschuwt voor groeiende risico’s verbonden met huishoudelijke schu

Het groeipotentieel in Azië blijft hoog, gedreven door de middenklasse.

Aziatische economieën hebben de dubbele klap van de wereldcrisis van 2008-2009 en van de staatsschuld van de eurozone goed doorstaan. Dat is voornamelijk te wijten aan de dynamische consumptie van hun huishoudens. Sinds 1995, bijvoorbeeld, is de consumptie per persoon in China bijna verdrievoudigd en in India meer dan verdubbeld. Dat illustreert de inhaalbeweging die bezig is in de minst ontwikkelde landen. Die inhaalbeweging, die momenteel nog grotendeels onvolledig is, zal op lange termijn aan blijven houden en zal zich uiten via de uitbreiding van de middenklasse in Azië. Ten gevolge van de aanhoudende groei van het BBP en een openbaar beleid om consumptie te steunen, groeit het gezinsinkomen. Ook de verouderende bevolking en snelle urbanisatie dragen eraan bij. 

Drie sleutelgebieden zullen in de komende jaren voordeel blijven halen uit de toenemende consumptie van de middenklasse:

• Autosector, door de groeiende vraag in Azië;
• Kwalitatieve consumptiegoederen, ondersteund door de Chinese voorkeur voor luxemerken;
• Toerisme, dankzij de grote aantallen Chinezen die naar andere landen in de regio reizen.

Maleisië, Zuid-Korea, Singapore en Thailand: huishoudelijke schuld vergelijkbaar met die in de Verenigde Staten ten tijde van de kredietcrisis 

Als de boom in consumptie in het opkomende Azië de economische ontwikkeling van de regio weerspiegelt, is die ook verbonden aan de makkelijkere toegang tot bankkrediet. Daardoor zou overmatige huishoudelijke schuld in sommige landen de economische activiteit op middellange termijn nadelig kunnen beïnvloeden. Vier landen lopen het grootste risico. In 2012 bereikte de ratio van huishoudelijke schuld tot beschikbaar inkomen 194% in Maleisië, 166% in Zuid-Korea, 134% in Singapore en 112% in Thailand, terwijl die in de Verenigde Staten in 2008, dat wil zeggen bij de start van de kredietcrisis, ongeveer 130% bedroeg. Het resultaat is een huishoudelijke schuldendienst hoger dan die in de Verenigde Staten in 2008 en in Spanje in 2012 (waar het grotendeels verantwoordelijk is voor de grote recessie).

Zuid-Korea domineert de top 4: de structuur van hun schuld is een bijkomende risicofactor omdat de proportie van hypotheken met variabele rente tot 55% is gestegen vergeleken met 10% in de Verenigde Staten in 2009.

Daarbovenop kan deze overdadige schuld veroorzaakt door te dynamisch krediet de Aziatische landen op middellange termijn kwetsbaarder maken met wispelturige externe financiering en dus kapitaaluitstromen. Het kan ook resulteren in de plotse devaluatie van de wisselkoers, zoals deze waargenomen in de zomer van 2013.

“De parallellen met de situatie van huishoudens in de VS tijdens de crisis van 2008 betekenen niet noodzakelijk dat een crisis van gelijkaardige omvang op handen is in het opkomende Azië. Maar gematigdheid in de consumptie van huishoudens zal wel nodig zijn in de komende jaren. Om het risico dat overmatige schuldenlast van huishoudens vormt voor de economie en de bankensector aan te pakken, moeten lokale autoriteiten preventieve maatregelen nemen zoals een strenger monetair beleid en strengere prudentiële regels,” zegt Julien Marcilly, Hoofd Landenrisico.