China: toenemende betaalrisico’s in de bouw- en energiesector, ondanks betere economische vooruitzichten

In grote lijnen groeide de Chinese economie in 2020 met 2,3 %. Het was de enige economische grootmacht die groei liet optekenen, en Coface verwacht dat het BBP in 2021 met niet minder dan 7,5 % zal stijgen. Dat zou de snelste groei zijn sinds 2013, en daarmee zouden de verwachtingen van de Chinese overheid (minimaal 6 %) ruimschoots worden overstegen.

In normale tijden zou een hogere economische groei zich vertalen in minder betaalachterstand. Niet alle sectoren doen het echter even goed. Uit het Coface betaalonderzoek bij Chinese bedrijven 2021^[1] blijkt dat betalingstermijnen in 2020 gemiddeld met 11 dagen werden ingekort (tot 75 dagen), terwijl de spreiding van krediettermijnen eerder naar een inkorting dan naar een verlenging neigde.

Tot slot genoten bedrijven vorig jaar van meer fiscale en financiële steunmaatregelen die in de loop van dit jaar wellicht zullen worden afgebouwd. Coface gaat uit van meer wanbetalingen en meer faillissementen in 2021, met name in sectoren waar de cashflow risico’s in 2020 hoger opliepen onder invloed van een vertragende kredietgroei. 

Bernard Aw, economisch analist voor Azië-Pacific bij Coface, verklaarde:

‘Het meest recente betaalonderzoek van Coface toonde aan dat Chinese bedrijven de nodige stappen ondernamen om het kredietbeheer in 2020 te versterken in het licht van de coronapandemie. In heel wat sectoren werden de krediettermijnen ingekort en er werden meer beheertools ingezet, waaronder het gebruik van kredietverzekeringen en kredietrapporten, naast schuldinning en factoring. Resultaat: minder bedrijven kampten in 2020 met betaalachterstand (vergeleken met het jaar voordien).

Terwijl de verdere evolutie van de pandemie onzeker blijft, en duurzaam economisch herstel zeker niet kan worden gewaarborgd, tonen Chinese firma’s zich optimistisch over de economische vooruitzichten in hun land. Zo verwacht 73 % van de respondenten dit jaar een hogere groei (een veel hoger percentage dan de 44 % in 2020). Ondernemingen gaan dit jaar ook uit van betere verkoopprestaties en een gunstige cashflow.

Niettemin wijst de studie op oplopende wanbetalingen in bepaalde sectoren, die in de komende maanden van nabij moeten worden opgevolgd. Het aandeel van bouw- en energiebedrijven die gewag maakten van ultralange betaalachterstand (ULBA’s: meer dan 180 dagen) ten belope van meer dan 10 % in de jaaromzet verdubbelde in 2020 tot meer dan 60 %, wat hogere cashflow risico’s doet vermoeden. Die evolutie ging gepaard met meer wanbetalingen op het Chinese vasteland, met name in de bouw- en vastgoedsector.

Wanneer we vooruit kijken, verwacht Coface meer wanbetalingen en faillissementen in China in 2021, met name in sectoren waar de cashflow risico’s in 2020 hoger opliepen onder invloed van de pandemie.’ 

BETAALACHTERSTAND^[2]: KORTERE TERMIJNEN IN DE MEESTE SECTOREN, BEHALVE IN DE BOUW

In 2020 kampten minder bedrijven met betaalachterstand: 57 % van de respondenten maakte melding van achterstallige betalingen (tegenover 66 % in 2019). Die dalende betaalachterstand was terug te voeren op een sterk overheidsbeleid dat de impact van de pandemie op bedrijfsactiviteiten wilde verzachten via o.a. lagere belastingen, leningwaarborgen en kwijtschelding van leningrente. Volgens het Coface-onderzoek maakten bedrijven in 11 van de 13 sectoren melding van minder betaalachterstand, ondanks de moeilijke context. Onder meer in de hout-, geneesmiddelen-, transport- en ICT-sector  was die daling het opvallendst. In de kleinhandel zagen we geen verandering en de bouw kampte met méér achterstallige betalingen.

Financiële moeilijkheden bij klanten vormden de belangrijkste verklaring voor de betaalachterstand. Het gebrek aan financiële middelen stond nipt op de tweede plaats, waaruit kan worden afgeleid dat sommige delen van de economie geen toegang tot overheidssteun genieten.

HERSTEL GEEFT AANLEIDING TOT OPTIMISME, MAAR HOGERE PRIJZEN BLIJVEN VOOR ONGERUSTHEID ZORGEN

Hoewel China de enige economische grootmacht was die in 2020 een groei van het BBP liet optekenen en recente economische gegevens wijzen op een geleidelijke expansie in het eerste kwartaal van 2021, zijn firma’s over het algemeen optimistisch over de economische omstandigheden, zo blijkt uit de studie. Meer dan 70 % van de respondenten verwacht een hogere groei in 2021 (een aanzienlijke stijging in vergelijking met de 44 % in 2020). Dat optimisme ging gepaard met een hoger aantal bedrijven dat uitgaat van betere verkoop- en cashflow cijfers in de komende 12 maanden. Bijgevolg gaat een meerderheid (62 %) van de respondenten uit van een terugkeer naar het niveau vóór COVID-19 binnen minder dan een jaar. Zowat een kwart denkt dat die terugkeer pas binnen 1 tot 2 jaar mogelijk wordt. De meeste respondenten citeerden hogere prijzen als het meest voor de hand liggende gevolg van de pandemie, terwijl bijna twee derden van oordeel was dat de pandemie leidde tot hogere grondstofprijzen omdat de overheidsmaatregelen met het oog op de volksgezondheid de wereldwijde toevoerketens verstoorden.

Ondanks de pandemie erkende 47 % van de respondenten geen gebruik te maken van kredietbeheertools om cashflow risico’s in 2020 te ondervangen (40 % in 2019). Tegelijk maakte een hoger aantal onder hen gebruik van meer dan één tool voor kredietbeheer. Het percentage bedrijven dat gebruik maakte van kredietverzekeringen steeg van 17 % in 2019 naar 27 % in 2020. En 31 % van de firma’s beriep zich in 2020 op kredietrapporten (een aanzienlijke stijging vergeleken met 19 % voordien). Zowel factoring als schuldinning kenden in vergelijking met vorig jaar een stijging en bereikten respectievelijk 10 en 13 %. 

MEER WANBETALINGEN EN FAILLISSEMENTEN VERWACHT IN 2021

Op het eerste gezicht lijken de bevindingen van ons onderzoek niet te wijzen op een link tussen cashflow risico’s en wanbetalingen, maar een sectorale analyse brengt een steeds sterker verband aan het licht. In China neemt het aantal wanbetalingen sinds het eerste geval in 2014 gestaag toe: van minder dan 1 miljard USD in 2015 tot een record van 27 miljard USD in 2020 (volgens de door Bloomberg verzamelde gegevens). In de eerste vier maanden van 2021 steeg het aantal wanbetalingen met meer dan 70 % tot 18 miljard USD, voornamelijk in vastgoed, luchtvaart en elektronica. Onze studie gaf aan dat in veel van die sectoren de cashflow risico’s eveneens hoog oplopen: 67 % van de respondenten in de bouw meldde dat meer dan 10 % van de jaaromzet gebonden was aan ULBA’s (ultralange betaalachterstanden), tegenover 29 % in ICT en 19 % in transport.

Als we vooruit kijken, verwacht Coface een hoger aantal wanbetalingen en faillissementen in 2021, met name in sectoren waar de cashflow risico’s in 2020 opliepen. Dat bleek ook uit ons betaalonderzoek bij Chinese bedrijven 2021. De sectoren waar het hoogste aantal ULBA’s meer dan 10 % van de jaaromzet uitmaken, zijn o.a.: bouw (67 %), energie (62 %) en kleinhandel (30 %).

_{[1] Het betaalonderzoek bij Chinese bedrijven 2021 werd uitgevoerd tussen februari en april dit jaar. Meer dan 600 bedrijven uit 13 brede sectoren op het Chinese vasteland werkten aan het betaalonderzoek mee.}

 _{[2] Betaalachterstand: de periode tussen de vervaldatum en de datum waarop effectief wordt betaald.}

Download de volledige studie,  alleen beschikbaar in het Engels